Umusaza,yabujijwe kwiga mu gihe c’ubu koroni.

Kwiga gusoma no kwandika mu bihugu byishi usanga za Leta zidaha abatuy’igihugu cabo amahirwe yo kuja ku masomo ngo bige kwandika, gusoma ndetse no guharura. Usanga uduce tumwe na tumwe, hataba n’amasomo ngo byorohereze abantu kwiga. Ikindi gitangaje, nuko bamwe mubatuy’igihugu, nabo bazi ko amasomo ar’ayabantu b’abatunzi (bishoboye).

Umusaza utarashatse ko tuvuga amazina ye,  yatubwiye ko mugihe c’abakoroni yafashwe ajanwa ib’Uvira,ariko Ise umubyara akimara kumenya ko bamutwaye, yihutiye kuja kwinginga abazungu/a bakoroni, ngo bamurekere umwana bituma, atanga Ipfizi yaama (nini) kugira ngo atajanwa m’umushasha  kuko Ise umubyara yatinyaga ko yoja kurwara ubuganga no kuzaja kurya Injanga dore ko mur’ico gihe caraziraga kurya injanga n’ibindi bisa nazo.


Nyuma yaho, Umusaza yaje kubyicuza cane ati, “iyo nza kubimenya simba naremereye Data ko ansubiza iwacu, imba narajanye n’abakoroni nkaja gusoma”. Yakomeje avuga ko, nubwo ibyo byagendekeye gutyo, ntibyambujije kwiga urufwabi (alphabet) kugira ngo nzaza mbasha kwisomera Bibiriya yanje. Byari bimaze kuntera isoni bur’igihe nsaba abantu nkunsomera Bibirya kimwe n’ama baruba nohererezwa ga n’abantu. Kera kose sinarinzi ifwabi ico arico, k’urubu nsigaye nsoma bibiriya,kwandika ndetse no guharura kandi n’unva ubujiji bwarashize. Nta muntu wakabaye avuga ngo arashaje. Upfa kuba ugihumeka naho ibindi byose birashoboka.

Ibi, biri mu bintu byanejeje cane, kubona mbasha gusoma Bibiriya, ntarinze gushaka undi muntu unfasha. Nyabuna abakiri batoya muze mumara amasomo, nibwo muzagera kuri byishi. Nti mugahendwe ngo mwemerere ikintu cose, catuma muva kumasomo, muze mubirwanya, kuko ikintu ciza kiraharanirwa.

Show Comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *